Dnia 9 listopada 2012 roku w Centrum Kultury w Krokach rejonu kiejdańskiego, odbyły się uroczyste obchody 94 rocznicy Święta Niepodległości RP. Splendoru imprezie dodało przybycie rodaków z zaprzyjaźnionego Zaolzia z Czech, goszczonych przez Stowarzyszenie Polaków Kiejdan.
W ramach obchodów Święta Niepodległości RP odbyły się występy Zespołu Folklorystycznego „Bystrzyca” (kier. Ewa i Michał Nemec), kapeli „Nowina” z Jankiem Kubeczką i tradycyjnie, Polskiego Zespołu Pieśni Ziemi Kiejdańskiej „Issa” (kier. Waleria Wansewicz).
Zespół „Bystrzyca” powstał w 1984 roku przy Miejscowym kole Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Bystrzycy nad Olzą. Podstawą repertuaru jest folklor rodzimego Podbeskidzia, prezentowany często w opracowaniu widowiskowym. Ponadto repertuar obejmuje suity tańców polskich (suita rzeszowska, tańce górali żywieckich, kujawiak z oberkiem, polonez), tańce czeskie, ukraińskie, słowackie (suita wschodniosłowacka i myjawska) oraz tańce węgierskie. Zespół „Bystrzyca” zdobył popularność, występując na imprezach w gminie i całym Zaolziu, w Polsce, Francji i Niemczech. Od 2008 roku jest współorganizatorem Międzynarodowego Świętojańskiego Festiwalu Folklorystycznego w Bystrzycy. Obecnie zespół liczy 25 tancerzy.
Swoim gorącym góralskim temperamentem potrafili rozruszać zazwyczaj spokojną publiczność Laudańską, sala wypełniona po brzegi biła brawa na stojąco wielokrotnie wyzywając czeski zespół na bis. „Issa”, jako jedyny polski zespół na Żmudzi, zaprezentowała polskie piosenki regionu, przejęte od swoich babć. W imprezie uczestniczyli okoliczni mieszkańcy, Polacy ziemi kiejdańskiej, rodaków Szawli reprezentowali Anna i Wiktor Zażeccy.
O pomyślność imprezy w Krokach zadbał dyrektor DK, kierownik kapeli, Robertas Dubinka przy pomocy żony Daiwy, która jest prezesem społeczności w Krokach, i wspaniałych córek. Po koncercie odbyło się spotkanie integracyjne w ciepłej, rodzinnej atmosferze. W spotkaniu udział wzięły dodatkowo trzy kapele z Krok, Mejroniszek i Ażycian oraz zespół folklorystyczny „Žiedupė” (kier. Juratė Gudliauskienė. Dzięki czterem kapelom, grającym ulubione przeboje, wesoło bawiono się do północy.
Dnia 10 listopada obchody Święta Niepodległości RP, po raz drugi, odbyły się w Poniewieżu. Impreza miała miejsce w Szkole Podstawowej Słabosłyszących i Głuchych, dzięki współpracy z wieloletnią prezes klubu „Aktywne kobiety”, dyrektorką szkoły Danutą Kriščiūnienė i Valė Bilienė, która część życia spędziła w Akademii datnowskiej.
W imprezie udział wzięli przedstawiciele różnych narodowości: Polacy, Litwini i Żydzi. Przybyła prezes Koła ZPL w Poniewieżu Regina Czyrycka z rodakami. Bronisław Piotrowski z siostrą i przyjaciółmi dotarł na imprezę do Poniewieża aż z Birż. Przybyli też goście z Janowa i Wilna. W Poniewieżu wystąpili: Zespół Folklorystyczny „Bystrzyca” (kier. Ewa i Michał Nemec), kapela „Nowina” z Jankiem Kubeczką, kiejdańska „Issa” (kier. Waleria Wansewicz), grupa tańców teraźniejszych „Kosmėja” (kier. Regina Liutkevičienė), zespół wokalny „Tolmėja” (kier. Vaida Nevulienė).
Z zapartym tchem goście oglądali wyczyny górali z Zaolzia, popisy młodzieży i dzieci. Na sali panowała bardzo serdeczna i życzliwa atmosfera. Povilas Šiauciūnas przedstawił ekspozycję katalogów międzynarodowych wystaw grafiki w Polsce i Czechach, których był uczestnikiem. Ostatni swój exlibris poświęcił autorce kilku tomików wierszy Irenie Duchowskiej. Podczas spotkania integracyjnego rozmawiano po polsku, czesku, słowacku, litewsku, rosyjsku i żydowsku. Brak znajomości języka nie przeszkadzał w odbiorze pięknych melodii, piosenek i tańców, które łączą wszystkie narody, dzięki otwartym sercom i zwykłej ludzkiej życzliwości. Udział gości z Czech w obchodach Święta Niepodległości RP zawdzięczamy wsparciu Ambasady RP w Wilnie i Oddziału ZPL rejonu wileńskiego. Serdeczne Bóg zapłać wszystkim zespołom, sponsorom i współorganizatorom święta.
