Poetka i działaczka polska na Litwie, Irena Duchowska, odwiedziła Ostrów
„Czym więcej nas biją, tym większa przekora aby przetrwać”
Miejska Biblioteka Publiczna zaproponowała ostrowianom spędzenie
listopadowego wieczoru w miłym i interesującym towarzystwie. W czwartek,
24 listopada o 17.00 zorganizowano spotkanie z poetką Ireną Duchowską.
Irena
Duchowska to także działaczka polska na Litwie, założycielka i
nauczycielka Szkółki Języka Polskiego w rejonie kiejdańskim oraz prezes
Związku Polaków Litwy na Laudzie i Stowarzyszenia Polaków Kiejdan. Jakby
tego było mało, zajmuje się redagowaniem gazetki pn. „Głos z Laudy” i
organizowaniem Festynów Kultury Polskiej na Laudzie. To fizyk z
wykształcenia, a pisarka z zamiłowania. Do Ostrowi przybyła, aby
opowiedzieć o swoich tomikach wierszy: „Znad Issy” (2004), „Głos z
Laudy” (2005) i „Mój Testament” (2006).
Autorka pochodzi z rejonu wileńskiego, skąd po studiach
pedagogicznych wyjechała na Kowieńszczyznę. Stara się swoim pisaniem i
działalnością w życiu publicznym zwrócić uwagę na trudną sytuację
Polaków zamieszkujących tereny Kowieńszczyzny. Wbrew wielu działaniom i
inicjatywom, których się podejmuje, to bardzo skromna kobieta.
Spotkanie
odbyło się w gronie ok. 30 osób na piętrze MBP w Ostrowi. Rozmowę z
pisarką prowadziła dyrektor biblioteki, Elżbieta Chojnacka.
Irena Duchowska opowiadała jak, mimo ogromnego zainteresowania literaturą, skończyła fizykę i matematykę.
–
Pytałam nauczycieli, co mam robić? Fizykę i matematykę po prostu
kocham, ale bez literatury i historii nie mogę żyć – przypominała
rozmowę z czasów szkolnych pisarka. – Mój dyrektor szkoły uśmiechnął
się, a nauczyciel polonista mówi: „Irenko, myśl praktycznie: gdzie
mieszkasz? Mieszkasz na Litwie. Jak skończysz fizykę albo matematykę, to
zawsze będziesz miała jakąś pracę. A jak skończysz polski, to nie
wiadomo, jak ci się życie ułoży”.
Irena Duchowska wspominała, jak
wyszła za mąż, założyła rodzinę. Dużo historii dotyczyło jej trojga
dzieci, które są dla niej najważniejsze. Artystka, mimo że mieszkała w
Kiejdanach, ukończyła polską szkołę i tego też języka starała się uczyć
dzieci.
– Im bardziej zabraniano mi mówić po polsku i zmuszano,
by mówić po litewsku, – tłumaczyła Duchowska – tym większa była
przekora, aby posługiwać się właśnie tym pierwszym językiem: nauczyć
polskiego swoje dzieci i innych.
Nie miała polskich podręczników, z których mogłaby uczyć dzieci, dlatego sama wymyślała ćwiczenia na pisownie i gramatykę.
–
Teraz córka sama mi mówi jak wymawia się niektóre polskie słowa – i
uśmiecha się – a syn jest jedynym Kazimierzem na Litwie. Co prawda
polska pisownia imienia się nie zachowała się, ale wymowa tak.
Pani
Irena jest cały czas w ruchu, cały czas poza domem. „Mój Testament”
napisała, aby zostawić coś po sobie dla swoich dzieci. A skąd bierze
energię na realizację wciąż nowych celów?
-Po prostu trzeba być
zawsze optymistą – zdradza Irena Duchowska. – Mam bardzo wielkie
szczęście do ludzi: spotykam tyle życzliwych osób, wspaniałych,
serdecznych ludzi. To dzięki nim wszystko to się dzieje.
Mimo wielu przeciwności losu i samotnego wychowywania dzieci, pisarka nie ma pretensji do życia.
–
Tak sobie myślę, że gdybym miała wspaniałego męża u boku, który by o
wszystko zadbał, to na pewno bym tego wszystkiego nie robiła – mówi. – A
kiedy zostaje się z trójką dzieci, kiedy trzeba zarobić, utrzymać dom i
wykształcić te dzieci, trzeba działać. Czym więcej w nas biją, tym
większa przekora aby przetrwać.
Podczas spotkania można było
wysłuchać wierszy pani Ireny, m.in. „Kwiat paproci”, „Strony rodzinne”,
„Wilno” i „Sen”, a także nabyć tomik wierszy z autografem pisarki. Za
swoją wizytę w Ostrowi artystce i działaczce podziękowano wręczając
bukiety kwiatów i śpiewając „Sto lat”.
